Vandaag, maandag 1 februari, spreek ik met Thijmen af om samen te komen. Na wat over en weer te sparren over onze onderwerpen bedenken we ons opeens: Waarom leggen we dit niet vast? Uit deze gesprekken kunnen we namelijk goede punten halen die van waarde zijn voor ons onderzoek.
We besluiten een aantal vragen samen te stellen, in de vorm van een interview of podcast. Vragen die ervoor zorgen dat we dieper op de stof ingaan en daarbij de antwoorden gaan zoeken bij onszelf. Hieronder zijn de vragen met daarop mijn antwoorden te lezen.
Beschrijf je onderwerp/ fascinatie in één woord.
Structuur.
Wat houdt het onderwerp/ fascinatie in?
Een breed begrip wat voor mij veel betekent. Het helpt mij om het overzicht te behouden, verhoogt de productiviteit, doelgerichter te werk gaan en het verhoogt tevens mijn werkplezier.
Is er een concrete aanleiding geweest voor dit onderwerp/ fascinatie?
In het tweede jaar van de opleiding kregen we de opdracht om ons eigen Designer Statement te formuleren. Dit was de eerste keer dat ik na ging denken over wie ik nou eigenlijk ben als ontwerper. Wat is design voor mij? Waarom is het belangrijk? En hoe geef ik hier een unieke, eigen vorm aan? Ik schreef toen over mijn fascinatie voor verbanden tussen elementen, minimalistische beelden, overzicht en duidelijkheid, grafisch ontwerp en typografie. Een zoektocht naar structuur.
In de periode dat ik druk was met het ontdekken en tevens formulieren van mijn Designer Statement volgde ik het project Homo Ludens. Een studio die ik heb ervaren als een van de leukste van de afgelopen jaren. Ik had echt het idee dat ik mijn eigen ding kon doen, experimenteren en nieuwe werkmethodes kon ontdekken.
Zo ontdekte ik dat de manier van spelenderwijs werken erg prettig is en dat daardoor veel meer uit mijn handen komt. Ik blijf vaak hangen in mijn gedachten, brainstormsessies, theoretische bronnen oftewel in het ontwikkelproces. Dit proces duurt vaak té lang waardoor het ‘echte werk’, de uitvoering door tijdsnood vaak onder druk komt te staan. Voor mij was het zeer verhelderend dat het opstellen van regels een methode kan zijn wat mij in de toekomst kan helpen om sneller stappen te zetten.
Hoe beter ik mezelf leerde kennen, zowel als persoon en als ontwerper, des te meer ik merkte hoe belangrijk structuur voor me is. Ik begon het overal in terug te zien. Hoe ik dingen aan pak, hoe ik te werk ga, mijn manier van fotograferen, ontwerpen, noem maar op.
Waarmee is het begonnen?
Vroeger was ik iemand die alles verzamelde, van takken tot stenen, alles nam ik mee. Mijn kamer was rood met gele strepen en de gordijnen bestonden uit drukke patronen met lijnen en bloemen.
Ik had in die tijd een super slechte concentratie en haalde lage cijfers op school. Na een aantal onderzoeken kwamen ze tot de conclusie dat ik concentratieproblemen had, ook wel ADD. Ik kreeg de keuze om medicijnen te gebruiken of studiehulp. Omdat ik het zelf wilde aanpakken, koos ik voor het eerste.
Door het gebruik van deze medicijnen leerde ik mezelf te focussen. Ik werd ‘getriggerd’ om te onderzoeken hoe ik mijn concentratie kon verhogen en productiever te werk kon gaan om hogere cijfers te halen. Daarnaast creëerde ik een gestructureerde werkplek en studeer-methodes voor mezelf die werkte.
Na een aantal jaren besloot ik echter toch te stoppen met de medicijnen. Ja, het zorgde voor (extreem) hoge cijfers, doordat ik me kon concentreren, maar was dat alles? Eigenlijk bracht het me ook een hoop ellende, ik zat helemaal niet lekker in m’n vel. Daarnaast was ik allang niet meer de gezellige, sociale Esmée die ik daarvoor wel was.
Nu ik terugkijk op deze periode hebben deze medicijnen, naast de negatieve bijwerkingen ook positieve dingen gebracht. Het heeft me geleerd om gestructureerder te werk te gaan, waardoor ik dingen beter overzie en veel productiever kan zijn.
Ik ben veranderd van een kleurrijke ‘verzamelaar’ naar een gestructureerd persoon.
Hoe uit zich dit in ontwerp?
In het eerste jaar van ArtCoDe creëerde ik een fascinatie voor minimalisme. Maar gedurende de opleiding ontdekte ik dat minimalisme meer een stijl is. Bij mij gaat het verder dan alleen een stijl. Ook hoe ik te werk ga is te herleiden naar structuur. Het is hierdoor niet het minimalisme wat me fascineert maar structuur. De verbinding en samenhang tussen elementen die overzicht creëren.
Wat zegt dit onderwerp/ fascinatie over jou als persoon en als ontwerper?
Veel mensen zeggen dat je als ontwerper niet gestructureerd moet zijn omdat dit de creativiteit niet bevorderd. Maar ik denk dat het bij mij juist het tegenovergestelde is. Juist wanneer ik helemaal losga in mijn gedachte, komt er niks uit mijn handen. Ik ben dan alleen maar aan het denken. Wanneer ik voor mezelf een duidelijke structuur schets, verplicht ik mezelf om iets te maken. Dan ontstaan er de meest verassende dingen.
Wat is de functie van je onderwerp/ fascinatie?
We leven in een tijd van afleiding, verleiding en we moeten presteren. Daarnaast bestaat er vandaag de dag geen dag dat je geen keuzes hoeft te maken. De een ervaart het als de ultieme vorm van vrijheid en de ander als een onaangename grote ruimte.
Dat laatste is hoe ik het ervaar. Door deze enorme ruimte vind ik het lastig om gewoonweg te beginnen. Een structuur kan je helpen met het maken van een start, bijvoorbeeld door een aantal keuzes van tevoren al vast te leggen. Op deze manier kan je tijd besparen en overzicht creëren. Tot slot helpt het je om productiever te werk te gaan.
Zijn er anderen (binnen/buiten je vakgebied) die je mening wel/niet delen?
In een artikel las ik dat er een groep mensen is die de structuren van vroeger enorm missen. Het heeft te maken met onze persoonlijke identiteit. Vroeger werd jouw identiteit bepaald door de plaats waar je vandaan kwam, je geloof, je werk, etc. Tegenwoordig is dit anders. Je moet je eigen identiteit bepalen en deze is nooit af.
Tijden zijn veranderd, we kunnen niet meer terug naar vroeger. Maar dit zorgt er wel voor dat mensen nieuwe manieren zoeken naar kaders die houvast bieden.
Een geloofsstroming van de structuralisten dus?
Ja, een soort van. De een gaat bij een vereniging en de ander zoekt een andere ‘houvast’. Maar door alle keuzes die we vandaag de dag moeten maken, kan het soms te veel worden en is deze drang naar structuur, denk ik, ontstaan.
Heeft de tijd (corona) waarin we momenteel leven invloed op het onderwerp/ fascinatie?
Wanneer je naar school gaat word je verwacht op een bepaald tijdstip aanwezig te zijn, dit is een vaste structuur. Nu met het afstuderen wordt er van je verwacht dat je alles zelf regelt. Deze vrijheid is superfijn en geeft je de mogelijkheden om het te doen precies zoals jij het wil. Maar het nadeel kan zijn, dat je door deze grote open ruimte niet weet waar je moet beginnen. Door corona zitten we thuis en heb je al helemaal geen vaste structuur meer. Zelfs het moment dat je opstaat en je brood eet zijn nu niet vastgesteld. Alles moet je zelf bepalen.
Hoe zou je jouw onderwerp samen kunnen vatten in een vraag?
Het gaat om mij als ontwerper, ik wil mezelf productief inzetten en kan nu te lang blijven hangen in mijn gedachte. Een passende vraag hierbij zou zijn: “Hoe gebruik je structuur als designmethode?” Het antwoord hierop zou ook voor andere ontwerpers een oplossing kunnen bieden.
Heb je deelvragen nodig om je onderwerp volledig te kunnen beantwoorden?
Ik denk dat de volgende deelvragen mij kunnen helpen om mijn hoofdvraag te kunnen beantwoorden:
Waarom heb ik de behoefte om dingen te structureren? Wat kan structuur mij bieden zowel als persoon als ontwerper? Hoe gebruiken andere kunstenaars en/of designers structuur als designmethode?